پیام ناخودآگاه(کنترل ذهن)
آقاي جيمز ويكاري (James Vicary) را نخستين معرف پيام هاي پنهان يا ناخود آگاه (Sublimina Messages) در سینما دانسته اند. ايشان اهل ديترويت آمريكا بود و در سال 1940 از دانشگاه ميشگان فارغ التحصيل شد. اين مرد پديده خاصي را معرفي كرد كه البته شايد نميدانست كاربرد آن كار او را به دادگاه خواهد كشاند.
ويكاري در سال 1957 آزمايش معروفي را در يك سينما در شهر نيوجرسي انجام داد. چنان كه ميدانيم فيلم هاي سينمايي بر اساس پخش تعداد زيادي تصوير در هر ثانيه نمايش داده ميشوند. مغز ما تصاوير مجزا را تحليل كرده و فيلم به صورت پيوسته ديده ميشود. ويكاري در بين هر شانزده فريم يك تصوير قرار داد كه بر روي آنها نوشته شده بود Drink Coca Cola (كوكاكولا بنوشيد) و يا Hungry? Eat popcorn (گرسنه هستيد؟ پاپكورن بخوريد)
هر يك از اين تصاوير در هر بار به مدت سه هزارم ثانيه نمايش داده ميشدند. طبيعتا هيچ يك از تماشاگران متوجه وجود اين نوشته ها بر روي اسلايدهاي فيلم نشد، اما فروش كوكاكولا و پاپكورن در بوفه سينما افزايش پيدا كرد!! بعد ها گفته شد ويكاري درصد افزايش فروش را دستكاري كرده تا يافته خود را بزرگ تر جلوه دهد. اما به هرحال در تحقيقات آقاي ويكاري مشخص شد مغز و ذهن انسان توان دريافتن چنين مطالبي را كه ظاهرا در سطح ادراكي نبوده اند، دارند.
پس از آشكار شدن اين موضوع، ترسي عمومي ايجاد شد. مردم نگران بودند كه چنين پيام هايي در فيلمها قرار داده شود و از آن براي تبليغات استفاده گردد. به اين صورت تماشاگران به استفاده از كالاهايي خاص متمايل ميشوند در حالي كه تصور ميكنند واقعا خودشان به آن كالا علاقه دارند. بسياري از كشورها چنين تبليغاتي را ممنوع كردند. نگراني ديگر اما احتمال استفاده هاي سياسي توسط دولت ها به منظور تاثيرگذاري بر نظرات مردم بود. در سال 1973 دكتر ويلسون كي (Dr. Wilson B. Key) تحقيقات رها شده ويكاري را ادامه داد و اعلام كرد تبليغات مدرن آكنده از پيام هاي ناخودآگاه و سمبل هاي پنهان شده هستند. بررسي هايي نيز در مورد طول زمان تاثير چنين پيام هايي انجام شد. اما اين پديده تاكنون آنطور كه بايد مورد پژوهش واقع نشده است.
انواع ديگري از پيامهاي ناخودآگاه نيز شناخته شده است. به عنوان مثال به تصوير زير توجه كنيد:
در تصویر فوق سه شاخه گل دیده میشود لکن با دقت بسیار زیاد کلمه sex را میتوان بین شاخ و برگ آنها مشاهده کرد
به نظر ميرسد كاربرد غير اخلاقي چنين پديدهاي به كرات انجام شده است. به عنوان يك مثال از صنعت انیمیشن سازی به اين تصوير نگاه كنيد:
دراین کارتون(شیر شاه) کلمه sex باستاره ها در آسمان نوشته شده است
البته اين تنها گوشه اي از مسئله است. يك تكنيك شناخته شده ديگر قرار دادن يك نماد، تصوير يا كلمه در انبوهي از تصاوير زمينه است. در نگاه اول كلمه يا نماد پنهان شده تشخيص داده نميشود
تصویر فوق مربوط به صحنه ای از فیلمی تاریخی است که هیچ ربطی به آرم آدیداس نصب شده بر روی سر بازیگر ندارد
از این تکنیک(پیام ناخودآگاه) در بسیاری از تبلیغات استفاده میشود که آرم و لوگوی شرکتها بخش کوچکی از این موارد است که در بخش قبلی به قمستی از آن پرداختیم، لکن بعلت اینکه توضیح بیشتر در این مورد مستلزم استفاده از تصاویر مربوطه است که بخش اعظمی از آنها غیر اخلاقی میباشند از توضیح بیشتر در این مورد معذوریم